به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی جمعیت هلالاحمر؛ در شرایط کنونی، جامعه ما با چالش‌های بسیاری دست و پنجه نرم می‌کند. احساس ترس و نگرانی در دل بسیاری از مردم، به ویژه بزرگسالان، به وضوح حس می‌شود. این ترس می‌تواند ناشی از حوادث ناگوار، بحران‌های اجتماعی و اقتصادی یا حتی ناامنی‌های سیاسی باشد. در دنیای امروز، بحران‌ها و چالش‌های اجتماعی به یکی از واقعیت‌های غیرقابل انکار زندگی تبدیل شده‌اند. جنگ‌ها، زلزله‌ها، و دیگر حوادث ناگوار نه تنها بر زیرساخت‌های فیزیکی جوامع تأثیر می‌گذارند، بلکه آثار عمیق و ماندگاری بر سلامت روانی افراد نیز دارند. در این شرایط بحرانی، احساسات منفی مانند ترس، اضطراب و ناامیدی در دل بسیاری از مردم، به ویژه بزرگسالان، به وضوح حس می‌شود. تیم سحر هلالاحمر به عنوان یک نهاد حمایتی، در کنار مردم قرار دارد تا با ارائه حمایت‌های روانی اولیه، به ترمیم روحیه آسیب‌دیدگان کمک کند. این تیم با تمرکز بر نیازهای روانی و عاطفی افراد، به ویژه در زمان حوادث ناگوار، تلاش می‌کند تا فضایی امن و حمایتی برای بیان احساسات و نگرانی‌ها فراهم آورد. از طریق برقراری ارتباط مؤثر و ارائه راهکارهای مناسب، تیم سحر به دنبال ایجاد امید و آرامش در دل جامعه است. در این راستا، توجه ویژه به گروه‌های آسیب‌پذیر، از جمله خانم‌های باردار و بزرگسالان دچار استرس، از اهمیت بالایی برخوردار است.
ارتباط با بزرگ‌ترها
روح‌الله تکللو، یکی از اعضای تیم سحر جمعیت هلالاحمر تهران است. او که فعالیت و خدماتش را در میان مردم، در این روزها و شب‌های پراسترس آغاز کرده است، در گفت وگویی این موضوع را از زاویه دیگری بررسی می‌کند و می‌گوید: «یکی از کلیدی‌ترین راهکارها در این شرایط، برقراری ارتباط صریح و شفاف با افراد مضطرب است. این ارتباط باید به گونه‌ای باشد که آن‌ها بتوانند احساسات و نگرانی‌های خود را به راحتی بیان کنند و ما نیز بتوانیم با صداقت و دلسوزی به آن‌ها پاسخ دهیم. به ویژه خانم‌های باردار که نیاز به مراقبت و حمایت بیشتری دارند، باید در این ارتباط مورد توجه قرار گیرند.»
مراقبت از خانم‌های باردار
خانم‌های باردار در این دوران حساس، باید از اخبار تلخ و ناگوار دور نگه داشته شوند. تکللو در این رابطه می‌گوید: «ما باید به شیوه‌ای محتاطانه و تدریجی اطلاعات را به خانم‌های باردار، منتقل کنیم تا بتوانند آمادگی ذهنی و روانی لازم برای مواجهه با واقعیت‌های دشوار را پیدا کنند. این روش می‌تواند شامل کاهش مواجهه با اخبار منفی و انتقال آرام اطلاعات باشد. یعنی باید به دقت مراقب باشیم که خانم‌های باردار به اخبار و اطلاعاتی که ممکن است حالشان را بد کند، دسترسی نداشته باشند. همچنین در صورت نیاز به اطلاع‌رسانی، باید اطلاعات را به صورت تدریجی و با دقت ارائه دهیم.»
خودمراقبتی و مراقبت از افراد آسیب‌پذیر
عضو تیم سحر در ادامه صحبت‌هایش می‌گوید: «بسیاری از بزرگسالان ممکن است به دلیل فشارهای روانی و استرس‌های ناشی از حوادث، دچار مشکلات قلبی و عاطفی شوند. در این شرایط، ما باید، به آن‌ها گوش دهیم و احساساتشان را درک کنیم. ایجاد فضایی امن برای بیان نگرانی‌ها می‌تواند به آن‌ها کمک کند تا احساس بهتری داشته باشند. همچنین باید از افرادی که به بهانه حال و احوال می‌خواهند اخبار ناگوار را به آن‌ها منتقل کنند، دوری کنیم. همچنین در زمان بحران، وظیفه ما در مراقبت از اطرافیان و عزیزان بیشتر می‌شود. این مراقبت شامل توجه به خودمان نیز می‌شود، زیرا اگر خودمان را فراموش کنیم، نمی‌توانیم به دیگران کمک کنیم. بنابراین، باید از خودمان نیز مراقبت کنیم تا بتوانیم به بهترین نحو به دیگران یاری رسانیم.»
فعالیت‌های تیم سحر
تیم سحر به عنوان یک نهاد حمایتی، در کنار مردم قرار دارد و به آن‌ها کمک می‌کند. این تیم پس از وقوع حوادث، به سرعت وارد عمل می‌شود و به افراد آسیب‌دیده کمک می‌کند: «تیم سحر بلافاصله پس از وقوع حادثه، به افرادی که دچار آسیب شده‌اند، کمک می‌کند. این کمک‌ها شامل ارائه آرامش و امیدواری به افراد است. هدف این است که به آن‌ها احساس امنیت و حمایت بدهیم و نشان دهیم که در این شرایط سخت، تنها نیستند. برگزاری جلسات حمایتی نیز به افراد این امکان را می‌دهد که احساسات خود را بیان کنند و از تجربیات یکدیگر بهره‌مند شوند. در این فضا، افراد می‌توانند با همدلی و هم‌دردی به یکدیگر کمک کنند و از بار روانی خود بکاهند.
این نوع حمایت اجتماعی می‌تواند به بهبود روحیه و کاهش اضطراب کمک کند. برای کودکان نیز فعالیت‌های خاصی در نظر گرفته شده است تا آن‌ها از فضای ناامنی دور شوند و احساس شادی و امید را دوباره تجربه کنند. این فعالیت‌ها می‌تواند شامل بازی‌های گروهی، نقاشی، و کارهای خلاقانه باشد که به آن‌ها کمک می‌کند تا چند ساعتی از فضای تلخ حوادث دور شوند و به دنیای شاداب‌تری وارد شوند. در نهایت، مهم‌ترین نکته این است که در زمان بحران‌ها، باید به آرامش و حمایت از یکدیگر توجه کنیم.
آرامش می‌تواند به ما کمک کند تا از چالش‌ها عبور کنیم و به زندگی عادی بازگردیم. به یاد داشته باشیم که هر بحران با آرامش قابل مدیریت است و ما باید به یکدیگر کمک کنیم تا این آرامش را حفظ کنیم. در این شرایط دشوار، همدلی و هم‌دردی می‌تواند قدرتی باشد که ما را به یکدیگر نزدیک‌تر کند. با آرزوی موفقیت و آرامش برای همه، امیدوارم که با همکاری و همدلی، بتوانیم از این شرایط عبور کنیم و به آینده‌ای روشن‌تر امیدوار باشیم. بیایید با هم دست در دست هم، مسیر روشن‌تری را برای خود و نسل‌های آینده بسازیم.»
آرامش بعد از حادثه
پس از وقوع یک حادثه تلخ، چه جنگ، زلزله یا هر بحران دیگری، افراد دچار سوگ و اضطراب می‌شوند. در این لحظات سخت، یکی از مهم‌ترین کارها فراهم کردن آرامش و امید برای این افراد است. تکللو با اشاره به این موضوع می‌گوید: «به جای اینکه به آن‌ها بگوییم که “این خانه‌ات را بنیاد مسکن درست می‌کند” یا “جاده‌ها بازسازی می‌شوند”، باید به آن‌ها یادآوری کنیم که ما در کنارشان هستیم و گوش شنوایی برای شنیدن درد و رنج‌هایشان داریم. آرامش واقعی، آرامشی است که به فرد کمک می‌کند تا احساس کند کسی هست که به او گوش می‌دهد و می‌خواهد به او کمک کند.
این نوع آرامش، آرامش ذهنی و روحی است که می‌تواند به فرد آسیب‌دیده احساس امنیت و امید بدهد. در این راستا، تیم‌های روانشناسی ما به ارائه کمک‌های اولیه روانشناختی به افراد آسیب‌دیده می‌پردازند. این کمک‌ها معمولاً چند روز پس از حادثه، بسته به نوع و شرایط حادثه، ارائه می‌شود. به‌علاوه، در کنار این فعالیت‌ها، تیم دیگری به نام “سی اف اس فضای کودک” وجود دارد که هدفش بازگرداندن آرامش و شادی به کودکان است. این تیم با استفاده از بازی‌های گروهی، نقاشی و فعالیت‌های خلاقانه، سعی می‌کند کودکان را از فضای تلخ حادثه دور کند و به آن‌ها یادآوری کند که هنوز زندگی و امید وجود دارد. این فعالیت‌ها تا زمانی ادامه دارد که مراکز آموزشی دوباره باز شوند و جامعه به ثبات برسد. زمانی که مدارس باز می‌شوند، این فعالیت‌ها به پایان می‌رسد. این می‌تواند دو هفته، یک ماه یا هر مدت زمان دیگری باشد که مسئولان تصمیم می‌گیرند.
در این مدت، هدف ما این است که به کودکان و بزرگ‌ترها کمک کنیم تا از فضای تلخ حادثه فاصله بگیرند و دوباره به زندگی عادی خود بازگردند. در کل تیم سحر خدمات خود را در قالب سه گروه تخصصی گروه PFA: کمک های اولیه روانشناختی ، گروه CFS: فضای دوستدار کودک ، گروه CBA: خدمات اجتماع محورارائه می‌دهند. با این رویکرد، ما نه تنها به آرامش روحی افراد کمک می‌کنیم بلکه امید را نیز در دل‌هایشان زنده نگه می‌داریم.»
مدیریت ترس و اضطراب در کودکان و نوجوانان
در دنیای پر از اخبار فوری و تصاویر خشونت‌آمیز، محافظت از سلامت روان کودکان اهمیت ویژه‌ای دارد. ذهن کودکان، به‌ویژه در سنین پایین، توان پردازش اتفاقات پیچیده و دردناک مانند جنگ را ندارد و مواجهه مستقیم با این اخبار می‌تواند باعث ترس، اضطراب یا سردرگمی در آن‌ها شود. روح‌الله تکللو، این موضوع را بررسی می‌کند و می‌گوید: «یکی از مهم‌ترین کارهایی که می‌توانیم انجام دهیم، محدود کردن مواجهه کودکان با اخبار و اطلاعات منفی است. اخبار سمی و ناامیدکننده می‌تواند تأثیرات منفی عمیقی بر روی ذهن و روحیه کودکان داشته باشد.
بنابراین، بهتر است که بزرگ‌ترها در زمان‌های حساس، از گوش دادن به اخبار در حضور کودکان خودداری کنند. اگر کودک شما با موضوعی مواجه شد که باعث ترس یا اضطرابش شده است، باید به او توضیحات ساده و متناسب با سنش بدهید. به‌عنوان مثال، می‌توانید بگویید: «بله، چنین اتفاقی افتاده است، اما این فقط یک مشکل بین برخی از افراد است و ما از این روزها عبور خواهیم کرد. مهم این است که من همیشه در کنار تو هستم و تو را تنها نمی‌گذارم.» این نوع گفت‌وگو به کودک احساس امنیت و آرامش می‌دهد. تماس پوستی با کودک نیز بسیار مهم است: «طبق منشور حقوق کودک، هر انسان زیر ۱۸ سال کودک محسوب می‌شود و عواطف و احساسات او در این حوزه قرار دارد. در آغوش گرفتن کودک، بسته به نوع احساسات او (پسر یا دختر) می‌تواند تأثیر مثبت زیادی بر روی روحیه‌اش داشته باشد.
این تماس فیزیکی به کودک احساس محبت و امنیت می‌دهد. برای منحرف کردن ذهن کودک از نگرانی‌ها، می‌توان از قصه‌گویی و بازی‌های تیمی استفاده کرد. این فعالیت‌ها نه تنها به کودک کمک می‌کند تا از افکار منفی دور شود، بلکه به او یاد می‌دهد که چگونه با دیگران ارتباط برقرار کند و از تجربیات مثبت لذت ببرد. کودکان از رفتار بزرگسالان الگو می‌گیرند. سعی کنید خودتان آرام بمانید و فضای مثبتی برای کودک ایجاد کنید.»
کولیوند: همکاران و امدادگران از گروه‌های آسیب‌پذیر حمایت کنند
پیرحسین کولیوند رئیس جمعیت هلالاحمر بلافاصله پس از پایان عملیات حج ۱۴۰۴ با حضور در ستاد عملیات اضطراری جمعیت هلالاحمر ضمن تسلیت به ملت ایران گفت: این عزیزانی که در حوادث اخیر شهید شدن از حامی‌های اصلی هلالاحمر بودند. همکاران و امدادگران باید از گروه‌های آسیب پذیر حمایت کنند. این گروه نباید در این شرایط تنها بماند.»
کولیوند در ادامه ضمن تقدیر از امدادگران گفت: «زحمات شما قابل قبول است که می‌توانید انسان‌ها را نجات دهید. ما امروز با جنایتکارترین افراد در حال مبارزه هستیم که به امید خدا با دست رزمندگان اسلام ریشه این غده سرطانی را کَنده خواهد شد. پایش هشدار سریع که توسط هلالاحمر انجام شد قابل قبول است، از همان ابتدا انسجام کاری بوجود آمد که باعث تسریع در عملیات‌ها شد.»
کولیوند با اشاره به اهمیت خانه‌های هلال افزود: «خانه‌های هلال ظرفیت مطلوبی است تا نسبت به آگاه کردن مردم اقدام کند. امدادگران بدانند که مراقبت از خودشان از اولویت‌ها باشد در کنار این از انبارهای هلالاحمر مراقبت شود.»
منبع: روزنامه شهروند