به گزارش پایگاه اطلاع رسانی جمعیت هلال احمر؛ «با جوانان، برای جوانان» شاید دقیقترین شعار برای سازمان جوانان جمعیت هلال احمر باشد که در 76 سال گذشته، یعنی از زمان تصویب اساسنامهاش در تاریخ 14 آبان 1326 تاکنون به عنوان درگاه ورودی جمعیت هلال احمر جذب و آموزش اعضا و داوطلبان، ساماندهی آنان در گروههای امدادی، معرفی فعالیتهای جمعیت به جامعه و جلب همکاری آنان، ایجاد و توسعه فضاهای مناسب برای غنیسازی اوقات فراغت جوانان، حمایت از جوانان آسیبدیده و مشارکت داوطلبانه جوانان در فعالیتهای امدادی و بشردوستانه را بر عهده داشته است.تاسیس سازمان جوانان به عنوان یک سازمان اجتماعی محور با همکاری وزارت فرهنگ و هنر وقت انجام شد. سازمان جوانان در چند دهه عمر خود و با شناخت دقیقتر از نیازهای جامعه در مواجهه با آسیب یا حادثه برنامهها و طرحهای مختلفی را زیر چتر مفهوم «امداد» تعریف و اجرا کرد که امروز بسیاری از آنها برای پیشگیری از حوادث یا توانمندسازی در برابر حوادث طبیعی است.
رشد برنامههای امدادی با هماهنگی درون سازمانیامداد، درختی تنومند با صدها شاخه است. شناسایی هر یک از این شاخهها حاصل بلوغ و نیازسنجی سازمان از جامعه است. امروز برای پاسخ به این نیازها، طرحها و تیمهای داوطلب مختلفی با وظایف گوناگون و با حمایت بیوقفه جمعیت هلال احمر مشغول فعالیت هستند. جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران نیز یک سازمان غیردولتی و عضو فدراسیون بینالمللی صلیب سرخ و هلال احمر است که داخل ایران و در صورت بروز حوادث طبیعی بزرگ و فاجعه انسانی در دیگر مناطق جهان به فعالیتهای امدادی و بشردوستانه میپردازد.اکنون در این گزارش به عملکرد سازمان جوانان با تکیه بر آمار و مستندات رشد طرحهای ملی میپردازیم که شامل پنج طرح سحر، یاس، دادرس، سحاب و پیشگامان و کانونهای ششگانه سازمان است.سازمان جوانان براساس یکی از اهداف وظایف خود کماکان به جذب گسترده داوطلبان جوان اهتمام دارد. آمار کل اعضا و داوطلبان تا پایان مهر 1402 به یک میلیون و 736 هزار و 14 نفر رسیده است که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 150 درصد رشد داشته است. کانونهای فعال سازمان شش دسته هستند.-کانون جوانان دارای 860 کانون و 363 هزار و 976 عضو است.- کانون غنچههای هلال دارای 3 هزار و 639 کانون است و اعضای آن تا پایان مهر امسال به 6 هزار و 977 تن رسیده است.-کانونهای دانشآموزی با 8 هزار و 755 کانون 187 هزار و 904 عضو دارد.-کانونهای دانشجویی هزار و 472 کانون در سراسر کشور دارند و اعضای آن 57 هزار و 327 تن هستند.- کانون طلاب کشور دارای 450 کانون هستند و 4 هزار و 448 عضو دارند.- کانون روستاییان نیز هزار و 1600 کانون با 10 هزار و 921 عضو هستند.بر پایه این آمار مجموع کانونهای فعال سراسر کشور تا پایان مهر امسال به 16 هزار و 776 کانون رسیده که مجموع آنها 631 هزار و 553 عضو دارند.
900 درصد رشد در هفت ماه؛ «سحر» رکورددار طرحهای ملیطرح ملی سحر با 900درصد رشد، رکوردار رشد در طرحهای ملی سازمان جوانان است. طرح سحر پشتیبان روانی جامعه بحرانزده بهویژه در ساعات نخست پس از بحران است. «سحر» نام اختصاری سفیران حمایت روانی است و بر این اندیشه بنیاد شده که امداد، با نجات جان و اسکان و تغذیه آسیبدیدگان پایان نمیپذیرد. پس از حوادث طبیعی همچون زمینلرزه، جامعه آسیبدیده با بهت و شوک عظیمی روبرو است که میتواند منشا اختلالات روحی گسترده و حتی آسیبهای اجتماعی شود. سالهاست که روانشناسان کشور به پشتیبانی روانی از حادثهدیدگان تاکید میکنند و بر سوگواری سالم جهت کنترل آسیبها و تنشهای بعدی پافشاری میکنند. تیمهای سحر نیز تحت آموزش مداوم روانشناسان خبره کشور هستند. یکی از رویکردهای طرح ملی سحر توجه ویژه به سلامت روان کودکان بازمانده از سوانح طبیعی است. تا پایان دی 1401 تعداد تیمهای سحر 45 تیم بود که در هر استان یک تیم و در استانهای بزرگ دو تیم فعال بودند. از تاریخ مذکور تا پایان مرداد 1402 این تعداد به 450 تیم رسید و اکنون هر شهرستان یک تیم و مراکز استان بیش از 2 تیم دارند.تبدیل دانشآموزان از قربانی به امدادرسانطرح ملی دادرس معرف «دانشآموز آماده در روزهای سخت» است. این طرح پس از 5 سال وقفه و با 12 ایده نو در رقابتهای دانشآموزی احیا و اجرا شد. طرح دادرس به منظور افزایش آگاهی و آموزش دانشآموزان در عرصه امداد و کمکهای اولیه با تکیه بر خودامدادی، دگرامدادی، بشردوستی، مدیریت همسالان و تقویت فرهنگ کار گروهی است. این طرح با امضای تفاهمنامه همکاری میان سازمان جوانان و معاونت تربیت بدنی و سلامت آموزش و پرورش اجرایی شده و هزاران دانشآموز طی آن آموزش دیدهاند. بر پایه مستندات، از تیر تا شهریور 1401 تعداد 227 هزار و 776 دانشآموز در 6 هزار و 474 دوره شرکت کردند و از مهر 1401 تا مرداد 1402 بیش از 249 هزار و 73 دانشآموز در 8 هزار 765 دوره آموزشی، این مهارت ها را فرا گرفتند.یازدهمین دوره رقابتهای دانشآموزی در شهریور 1402 و پس از 5 سال وقفه با 12 ایده نو در آیتمهای رقابتی برگزار شد. ایدههای جدید این طرح جهت شبیهسازی بیشتر صحنه مسابقه به صحنه حادثه طراحی شده است. برای نمونه در آیتم شبیهسازی الوار، اطفاء حریق و پناهگیری برای نخستین بار صحنه واقعی حادثه طراحی شد و در آیتم حمل مصدوم بالاترین مساحت در مقایسه با دورههای پیش اختصاص یافت و با رعایت نکات ایمنی، مسیرسازی طراحی شد. بزرگترین سازه شبیهسازی زلزله کلاس درس با کمترین هزینه به دست تیم مهندسی سازمان و طرح جدیدی از مانکن مصدوم از مواد ارزان، سبک و ساده به دست داوران مسابقه ساخته شدند. همچنین برای نخستین بار هشت چادر اسکان اضطراری بر مبنای الگوی اردوگاهی برپا شد.
بخش نمایشگاهی فنی و استقرار خودروهای نجات برای آشنایی دانشآموزان از تازههای دیگر این دوره مسابقات بود. این سازمان طی هماهنگیهای انجام شده با نهادهای مرتبط بینالمللی، با توجه به سابقه 12 ساله برگزاری و ظرفیت اجرایی، محتوا و پشتوانه علمی غنی، مربیان توانا، گستره مخاطبان و استعداد و توان کشور، طرح دادرس را به کشورهای همکار پیشنهاد داده و اجرا میکند. پس از آن رقابتهای دانشآموزی در سطح بینالمللی برگزار میشود.در طرح ملی دادرس، تیمهای دانشآموزی با جمعیت هلال احمر آشنا شده و در شاخههای حوادث طبیعی، کمکهای اولیه، پناهگیری، تخلیه، کنترل علائم حیاتی، احیای قلبی و ریوی، آسیبهای مفصلی، اسکلتی و بافت نرم، نحوه حمل و انتقال مصدوم، سوختگی، اطفای حریق و اسکان اضطراری آموزش میبینند. سپس برای آزمودن این مهارتها مسابقات رقابتی با رویکرد امدادی و تفریحی میان مدارس، مناطق و شهرستانها برگزار میشود.طرح دادرس پیشرفته یا داوطلب آماده در روزهای سخت، ویژه دانشجویان و جوانان بالای 18 سال است که آموزش و عضوگیری آن با همکاری سازمان امداد و نجات و معاونت آموزش و فناوری سازمان جوانان هلال احمر انجام میشود. تفاوت آن با دادرس دانشآموزی، کسب مهارتهای اسکان اضطراری و توزیع مواد غذایی، بهداشتی و ایمنی است. دادرسان پیشرفته در بحرانها راهنمای فعال شهروندان و آسیبدیدگان هستند.آموزش دیدگان دادرس پیشرفته از آغاز تا دی 1401 هزار و 100 نفر بود و این تعداد در هفت ماه منتهی به مرداد 1402 بیش از 800 نفر بود که در مقایسه با مدت مشابه پیشین، 46 درصد رشد را نشان میدهد. کل اعضای آموزش دیده تا پایان مرداد به هزار و 900 تن رسیده است.
17 هزار دختر یاریگر در طرح ملی یاسطرح ملی یاس یا یاران آسیب ستیز، یکی از سازندهترین برنامههای سازمان جوانان جمعیت هلال احمر در راستای شکوفا کردن توانمندیهای دختران جوان و استفاده از این ظرفیتها برای کمک به دختران و بانوان نیازمند حمایت است. تجربه نشان داده که هیچ امدادی موثرتر از کمک فردی که دردی مشابه مددجویان را تجربه کرده و بر آن درد فائق آمده، نیست. سازمان جوانان، تیمهای یاس را برای توانمندسازی اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و روانشناختی جوامع محلی، کمبرخوردار یا آسیبدیده سامان داده است. دختران یاس علاوه بر کسب و ارتقای تواناییهای شخصی، در قالب تیمهای یاس مددکار جامعه خود میشوند. یکی از مهمترین کنشگریهای یاس، توانمندی و استقلال اقتصادی از طریق توسعه کسبوکارهای خانگی و کارآفرینی محلی است. اکنون نشانههای رشد طرح ملی یاس را بیینیم:تا دی ماه 1401 در طرح ملی یاس 8 هزار و 500 دختر فعال شناسایی و آموزش داده شدند. این عدد در پایان مهر 1402 به 17 هزار و 797 تن رسید که رشد 25 درصدی را نشان میدهد.سحاب؛ رشد 350 درصدی از پیشبینی تا اجراسحاب، اکیپهای امدادی سیار و بشردوستانه سازمان جوانان هستند که در قالب گروههای دو نفره پیاده، وچرخهسوار یا در پستهای جادهای بر ایمنی و سلامت سفر و تفریح شهروندان نظارت کرده و در صورت نیاز آنان را درباره مخاطرات آگاه میکنند و در زمان وقوع آسیب غیرمترقبه به یاریشان میشتابند. این تیمها در مناسبتهایی مانند نوروز و سایر تعطیلات در جادهها و تفریحگاههای پرتردد، زیارتگاهها، طبیعت، ساحل و اماکن گردشی مستقر هستند. طرح ملی سحاب یکی از نمودهای حمایت از محیط زیست و میراث فرهنگی جمعیت هلال احمر است زیرا شهروندان را درباره نگهداری از این میراثهای بشری آگاه میکنند.درباره ضریب رشد این طرح شاید اشاره به این نکته کافی باشد که برای نوروز 1402 تعداد 150 اکیپ برای استقرار و گشتزنی پیشبینی شده بود که این اکیپهای فعال با افزایش تعداد داوطلبان به 350 اکیپ رسید و از پیشبینی تا اجرا 138 درصد رشد کرد.
زنجیره هزار نفری جوانان هلال احمر در پویش ملی «غرق نشویم»پویش ملی «غرق نشویم» با شعار «بیگدار به آب نزنیم» با توجه به ضرورت حفاظت از گردشگران سه استان شمالی کشور یعنی استانهای گیلان، مازندران و گلستان از خطر غرق شدن شکل گرفت. در مناسبتهای پرسفر سال این خطر بیش از پیش گردشگران را تهدید میکند. جمعیت هلال احمر بر اساس اهداف بشردوستانهاش در حفظ سلامت انسانها طرح «جام نشاط و پویایی در سواحل شمالی کشور» را اجرا میکند. برخی از اهداف این طرح حفظ سلامت انسانها، کمک به شناخت خطرات شنا در دریا، ارتقای فرهنگ مراقبت از محیط زیست و منابع طبیعی در میان مسافران، افزایش نشاط و آرامش برای خانوادهها، فرهنگسازی برای رعایت بهداشت عمومی، سالمسازی محیط و کاهش آسیبهای اجتماعی و آموزش مراقبت از خود و دیگران است. این پویش توسط تیمهای سحر، دادرس و سحاب از طریق آموزشهای ایستگاهی و برگزاری جشنوارههای فرهنگی و هنری اهداف خود را دنبال میکند.امدادگران مناطق حاشیهنشینی 150 درصد افزایش داشتندطرح ملی پیشگامان پیشرفت و عدالت از بشردوستانهترین طرحهای امدادی است و بیش از سایر طرحهای سازمان جوانان جمعیت هلال احمر تجلی بیانیه گام دوم انقلاب است. پیشگامان، پیشگام کنترل و امداد آسیبهای اجتماعی در میان حاشیهنشینان و گروههای آسیبرسان و آسیبپذیر هستند. مزیت پیشگامان در کنترل این آسیبها، همکاری داوطلبان بومی آن محله یا منطقه است که به دلیل شناخت عمیق از محیط بیشترین اثربخشی را در مدیریت آسیب دارند. کاهش آسیبهای اجتماعی همچون اعتیاد، خشونت خیابانی، تشویق مردم به رعایت بهداشت عمومی و حتی تعیین کمکهزینههای معیشتی برای مبارزه با فقر بخشهای دیگر طرح پیشگامان است.تا پایان دی 1401 تعداد مربیان آموزش دیده طرح ملی پیشگامان 80 نفر بود. در فاصله این تاریخ تا مرداد 1402 تعداد 200 نفر به این افراد اضافه شد و اکنون مربیان حرفهای پیشگامان به 280 نفر رسیدهاند. این نسبت به معنای رشد 150 درصدی تعداد مربیان و آموزش آنها است.
شتاب؛ رکورددار کاشت نهالسامانه شتاب «شبکه تغییرات اقلیمیبوم زیست» جوانان در راستای کنترل تغییرات اقلیمیشکل گرفته و طرح دوستدار محیط زیست است. زیرا تغییرات اقلیمی نخستین چالش جهانی توسط فدراسیون صلیب سرخ جهانی و هلال احمر تا پایان دهه 2030 اعلام شده است. سازمان جوانان هلال احمر با طراحی این سامانه قصد دارد برای ایدههای دوستدار محیط زیست و فعالیتهای سازگار با آن فرهنگسازی کند و برای بهبود شرایط اقدام کند. در این راستا تا پایان دی 1401 تعداد 65 هزار اصله نهال در قالب سامانه شتاب و متناسب با هر اقلیم با نظارت سازمان منابع طبیعی کاشته شد. از این تاریخ تا پایان خرداد 1402 تعداد 130 هزار اصله نهال کشت و مراقبت شد که نشانه رشد 100 درصدی تنها در طی چند ماه است. ولی رکورد کاشت نهال در کمترین زمان نیز به سامانه شتاب تعلق دارد که جوانان آن توانستند در کمتر از 20 دقیقه 130 هزار نهال بکارند و این رکورد را به خود اختصاص دهند. پیشبینی شده است که طی یک سال آینده سه میلیون نهال به خاک کشور تقدیم کنند و در نهایت چشمانداز این سامانه کاشت و نگهداشت یک میلیارد اصله نهال است.
500 طلبه عضو کانون طلاب جمعیت آماده ارائه خدمات بشردوستانهضرورت تشکیل کانون طلاب جمعیت هلال احمر با هدف گسترش و تعمیق آموزههای دینی و انسانی در میان جوانان، بسترسازی دینی مناسب برای مشارکت بیشتر جوانان در خدمات بشردوستانه و جذب طلاب بااستعداد جوان برای ارائه خدمات داوطلبانه پیش، حین و پس از حادثه و همچنین تطابق اهداف متعالی اسلام با اصول اساسی جمعیت هلال احمر بوده است. بر اساس تاکید رهبر انقلاب، طلاب باید با کسب آگاهی و صلاحیتهای لازم در دنیای متفاوت امروز، برای ایفای مسئولیتهای تعیین کننده آماده شوند.پس لازم است تدابیر لازم برای ایفای نقش آنان در جامعه برای کمک به فرهنگ بشردوستی اندیشیده شود. زیرا وظایف جمعیت هلال احمر در بازآفرینی امید، روحیه و آرامش بخشیدن به جانهای خسته فارغ از مرزبندیهای جغرافیایی، سیاسی، دینی و نژادی منطبق با تعالیم و دستورهای دین مبین اسلام است. بر این اساس پس از برگزاری نشستهایی به میزبانی دفتر نمایندگی ولی فقیه در جمعیت هلال احمر و با حضور صاحبنظران کشوری و ستادی، تیم طاها با محورهای سهگانه امدادی، فرهنگی و بشردوستانه آغاز به کار کرد. طرح طاها «طلبه آماده هلال احمری» منطبق با مبانی و راهکارهای اسناد بالادستی جمعیت هلال احمر است و کمک شایانی به اهداف بنیادین جمعیت خواهد کرد. در این راستا نخستین مجمع کشوری دبیران منتخب کانونهای طلب جمعیت هلال احمر در مردادماه برگزار شد و 500 تن از طلاب زن و مرد استانهای تهران، مرکزی، گیلان و سه استان خراسان در آن شرکت کردند. برای آشنایی طلاب تیم طاها با فعالیتهای امدادی، آموزشهای امداد و نجات در بخشهای احیای قلبی و ریوی، اسکان اضطراری، مخاطرات، کنترل خونریزی، آتلبندی و شکستگی، پناهگیری و اطفاء حریق به آنان ارائه شد.با هدف تقویت روحیه دلاوری و شجاعت و با اقدام سازمان جوانان، 2 هزار امدادگر طی پنج ماه در قالب اردوهای راهیان نور به بازدید از مناطق جنگزده غرب و جنوب غرب کشور رفتند و از نزدیک با نشانههای جانفشانی جوانان کشور آشنا شدند. قرار است تا پایان سال جاری 4 هزار نفر از اعضای داوطلب سازمان به بازدید مناطق جنگی اعزام شوند. این اقدام برای نخستین بار در سازمان جوانان جمعیت هلال احمر و به هدف نهادینه کردن فرهنگ ایثار و شهادت در امدادگران و جوانان داوطلب جمعیت صورت میگیرد.
احیای اردوگاه کشوری مهر انزلی پس از 8 سالاردوگاه کشوری 100 هزار مترمربعی مهر انزلی در بندر انزلی یکی از متعلقات جمعیت هلال احمر برای ارائه خدمات رفاهی به اعضا، برگزاری گردهماییها و طرحهای اجرایی جمعیت است که پس از 8 سال دوباره به بهرهبرداری رسید و در مهر ماه اردوی تیمهای سحر در آن برگزار شد. این اردوگاه اهمیت بسزایی در برگزاری اردوهای سازمان جوانان دارد که با تاکید رئیس و پیگیری دبیرکل جمعیت در سالهای گذشته بازسازی شد و دوباره به بهرهبرداری رسید. اردوگاه مهر انزلی دارای امکانات رفاهی و شرایط کافی برای برگزاری اردوها و گردهمایی اعضا است. این اردوگاه دارای قابلیت بهرهبرداری در طرحهای ورزشی، گردشگری و بومگردی است.
بیش از سه هزار جوان در خدمت زوار امام رضا (ع)«قدم به قدم تا بهشت» نام پویش اعضای جمعیت هلال احمر در دهه پایانی ماه صفر بود که برای خدمترسانی اعضای داوطلب به زائران مشهد مقدس اجرا شد. در این طرح ۳ هزار و ۲۰۰ نفر از جمله طلاب و دانشجویان عضو جمعیت از استانهای سراسر کشور برای ارائه خدمت به سالمندان و افراد ناتوان زائر امام رضا(ع) با ۸۰۰ ویلچر و در ۱۵ ایستگاه در مشهد مقدس حاضر شدند. قدم به قدم تا بهشت برنامهای تربیتی و هویتبخش بهشمار میرود و در این ایام فعالیتهای دیگری همچون ایجاد ظرفیتهای اسکان در مواکب برای زائران، برگزاری مسابقه عکس لحظات تاثیرگذار، مسابقات کتابخوانی و خاطره نویسی، انجام کارهای فوق برنامه اردویی و ابتکاری و برپایی موکب و نمایشگاه فرهنگی توسط اعضای جمعیت اجرا شد.کشور خطرخیز، امدادگران همیشه آمادهدر کشوری حادثه خیز که در معرض زلزله، سیل، فرونشست و خشکسالی است، نهادهای امدادی پیوسته باید در تدبیر، چاره، جذب داوطلب، مهارت آموزی و پیشگیری باشند. از اینرو جمعیت هلال احمر و نهادهای وابسته به آن مانند سازمان جوانان همواره و شتابان به جذب جوانان داوطلب میپردازند و طرحهایی را در گستره ملی برای آمادهسازی جامعه، کاهش آسیبهای اجتماعی و روانی و در حوادث غیرمترقبه برنامههای امدادی را اجرا میکنند. طی این سالها سازمان جوانان هلال احمر نیز سیر رشد خود را داشته و در دهههای پس از انقلاب تغییرات بزرگی را تجربه کرده است.
پس از پیروزی انقلاب، خانههای جوانان با تهیه و امضای دستورالعمل سرپرست جمعیت هلال احمر و قائم مقام وزارت آموزش و پرورش به کار خود ادامه دادند. در سال 1361 و با تصویب هیئت اجرایی جمعیت، خانههای جوان به سرپرستی مراکز پرورش اسلامی جوانان هلال احمر تغییر نام و به عنوان زیرمجموعه معاونت اجتماعی جمعیت به کار ادامه داد. در سال 1373 از معاونت اجتماعی جدا شده و به معاونت فرهنگی ارتقا یافت. در سال 1378 معاونت فرهنگی و سازمان جوانان سابق ادغام شده و نام سازمان جوانان جمعیت هلال احمر بر خود گرفتند. اکنون نام این سازمان حفظ شده ولی دیگر داوطلبان و اعضا محدود به دانشآموزان نیست و نوع فعالیتها گسترش چشمگیری داشته است.در این راستا پیرحسین کولیوند، رئیس جمعیت هلال احمر وعده داده است که قرارگاه عملیاتی بیانیه گام دوم انقلاب در سازمان جوانان تشکیل شود. زیرا گسترش ارزشهایی چون خیرخواهی و کمک به نیازمند با تکیه بر اراده جوانان داوطلب جمعیت امکانپذیر است.